piątek, 30 września 2011

Najstarszy wieżowiec w Poznaniu - biurowiec Miastoprojektu

Socrealizm w Poznaniu przyjął bardzo łagodne i ciekawe formy. Mimo, panującej na przełomie lat 40. i 50. globalizacji architektury państwowej we wszystkich państwa socjalistycznych, poznańskie realizacje różnią się dość znacznie o tych znanych z Warszawy czy Krakowa. Nie ma tutaj wielkich, planowanych od początku socrealistycznych dzielnic - jak MDM czy Nowa Huta. W Poznaniu mamy tylko kilka mniejszych placów zabudowanych socrealistycznymi kamienicami (pl. Waryńskiego i pl. Cyryla) i pojedyncze budynki w centrum miasta (Collegium Historicum - dawne KW PZPR).


English version: Socialist realism in Poznań has a smooth and interesting shape. In the '40s and '50s in every socialist country there was one and only international style, but Poznań is a different place, it's even different from Warsaw or Cracow. We do not have any big, planned socialist realism housing estates, like MDM or Nowa Huta. We have though few squares with socialist realism tenement houses (f.e. Waryński Sq. or Cyryl Ratajski Sq.) and single buildings in the city center (f.e. Collegium Historicum - old Polish United Workers' Party building).


Jednym z takich udanych socrealistycznych budynków jest pierwszy poznański wieżowiec z prawdziwego zdarzenia - 11-piętrowy biurowiec Miastoprojektu przy al. Niepodległości. Został on wybudowany w latach 1948-50, wg projektu S. Pogórskiego i T. Płończaka dla Ministerstwa Budownictwa. Parter wieżowca jest zabudowany w formie podcieni - w sumie nie wiem dlaczego, bo trudno uznać tą część al. Niepodległości za główny trakt pieszej komunikacji, ale być może powojenne projekty urbanistyczne zakładały taką rolę tej ulicy.Wieżowiec ma prostą formę, z wyraźnie widocznymi w elewacji pionowymi elementami konstrukcyjnymi. Brak jest w nim typowych dla tego okresu płaskorzeźb i innych ozdobników przedstawiających robotników, górników i innych komunistycznych herosów. Budynek swoją zimną i solidną stylistyką przypomina projekty przebudowy miast III Rzeszy planowane przez Alberta Speera. Zresztą wzorowanie się socrealizmu na sztuce III Rzeszy jest sprawą oczywistą i dość szeroko opisaną. Obecnie w wieżowcu swoją siedzibę ma oddział międzynarodowego przedsiębiorstwa budowlanego Hochtief.

One of succesful socialist realism buildings is the first Poznań real sky scraper - 11th floors Miastoprojekt building on Independence Av. It was built between 1948 and 1950, designed by S. Pogórski and T. Płończak for Building Office. The ground floor has arcades - dunno why, cause this part of Independence Av. is hardly a promenade, but maybe architects planned it different. The building has a simple form, with clearly visible vertical elements. There are no reliefs, typical for these times, presenting f.e. hard working workers, miners or any other socialist heroes. Its cold and solid style reminds me of the Third Reich cities projects made by Albert Speer. It's quite known btw. that socialist realism draws a lot from Nazi Germany art styles. Today the building is a headquarter of Hochtief.


Wyświetl większą mapę

5 komentarzy:

  1. Miastoprojekt wymiatał na mieście! Świetny detal, mocny choć nie bijący po oczach. Niby prosty, ale indywidualny. Porzundny, bez tandety.

    OdpowiedzUsuń
  2. Niezły jest ten budynek, w połączeniu z Novum są jednym z bardziej udanych przykładów modernistycznej urbanistyki w Poznaniu. Szkoda tylko, że działka z parkingiem po drugiej stronie Powstańców Wielkopolskich jest pusta...

    OdpowiedzUsuń
  3. Na najwyższych kondygnacjach, okolice balkonu/tarasu, są świetne rzeźbione ptasie drapieżniki, często je podziewiam na zajeciach w Altum (Ptaki nic sobie z nich nie robią :p)

    OdpowiedzUsuń
  4. Jeśli to socrealizm to i np. Novum jest socrealistyczne. Ani stylistycznie, ani czasem powstania ten budynek nie wpisuje się w socrealizm.

    OdpowiedzUsuń
  5. Ciekawy artykuł. Warto było tutaj zajrzeć. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń